
Dlaczego torfowiska są tak ważne?
Torfowiska, które, mimo że zajmują zaledwie około 3% powierzchni ziemi, to magazynują aż około 25% zawartego w glebie węgla, co wskazuje na ich niebagatelny wpływ na obieg tego pierwiastka, przyczyniając się do globalnej regulacji klimatu
Ponad dekada pracy na rzecz przyrody
Prace nad odbudową zdegradowanych terenów rozpoczęły się w 2014 roku, w ramach projektu „Czynna ochrona gatunkowa roślin z rodzaju Drosera oraz Sphagnum, występujących na terenie województwa pomorskiego”. To wtedy badacze pozyskali fragmenty roślin z naturalnych stanowisk i opracowali metody ich namnażania w warunkach laboratoryjnych. Z nasion rosiczek i zarodników torfowców, przechowywanych w specjalnych warunkach w największym w Polsce banku genów roślin torfowiskowych, udało się wyhodować nowe pokolenia roślin.
Bank tkanek roślinnych – klucz do sukcesu
Długoterminowe przechowywanie materiału roślinnego w banku tkanek, utrzymywanym poprzez prowadzenie regularnych pasaży na nowe podłoża, co pozwoliło im zachować doskonałą kondycję przez wiele lat – wyjaśnia dr Jolanta Grzenkowicz-Wydra, kierownik Bio Laboratorium PPNT Gdynia. – Dziś możemy powiedzieć, że metoda namnażania torfowców in vitro otwiera nowy rozdział w ochronie torfowisk, dając realną szansę na odtworzenie zniszczonych ekosystemów bez uszczuplania zasobów naturalnych – dodaje.
Pierwsze efekty i ekspansja projektu
Pierwsze sukcesy przyszły już w 2015 roku – posadzone rosiczki zaaklimatyzowały się w naturalnym środowisku i zaczęły pomnażać się wegetatywnie. W kolejnych latach rośliny trafiały również na inne tereny Pomorza, m.in. w Nadleśnictwie Kolbudy i Borowiec. Jednak najważniejszym osiągnięciem pozostaje Czarne Bagno, gdzie dziś znów dominuje charakterystyczna roślinność torfowiskowa.
Czarne Bagno znów tętni życiem
W sierpniu tego roku naukowcy – Prof. dr hab. Piotr Rutkowski, inż. Oliwia Śmieszek i dr Joanna Głowacka – odbyli wizytę monitorującą, podczas której potwierdzili skuteczność działań systematycznie prowadzonej restytucji– Dziś torfowisko Czarne Bagno jest zielone. Jeszcze kilka lat temu była to niemal pustynia. Teraz z lotu ptaka widać wyraźnie, jak teren odżył i pokrył się roślinnością torfowiskową – relacjonują.
Ekosystem o ogromnym znaczeniu
Odtworzenie torfowisk ma ogromne znaczenie ekologiczne. Te unikalne ekosystemy magazynują więcej dwutlenku węgla niż lasy, zapobiegają suszom i powodziom, ograniczają ryzyko pożarów, oczyszczają wody i stanowią siedlisko dla wielu rzadkich gatunków roślin i zwierząt.
Wsparcie i przyszłość projektu
Projekt realizowany przez Bio Laboratorium PPNT Gdynia został dofinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku i planowo zakończy się w grudniu tego roku. W planach jednak jest kontynuowanie działań na rzecz ochrony bioróznorodości.
– To dowód, że nauka i praktyczna ochrona przyrody mogą iść w parze. Dzięki wieloletniej pracy laboratorium udało się przywrócić życie jednemu z najcenniejszych ekosystemów Pomorza – podsumowuje dr Jolanta Grzenkowicz-Wydra.